Wat doet het zomeruur met je nachtrust?
De lente is er pas en de klok krijgt al een zomer(k)uurtje. Zaterdagnacht schakelen we over van wintertijd naar zomertijd. Dan verzetten we de klok van 2 naar 3 uur. Help?! Het is maar hoe je het bekijkt. De omschakeling van winteruur naar zomeruur betekent dan wel één uur minder slapen. Maar tegelijk kan je extra genieten van die heerlijk lange zomeravonden.
Toegegeven, het is niet altijd even makkelijk om op te staan na zo’n korter nachtje. Je hebt toch een uur kostbare slaap moeten afgeven. Maar wat doet de uurverandering nu eigenlijk met je slaapritme en gevoel overdag?
Eén dag om te wennen per uur verschil
De klok voor of achteruit zetten, betekent dat het vroeger of later licht wordt. Die nieuwe dag-nachtcyclus heeft een invloed op je dagelijks ritme. Hoe snel je je aan het nieuwe ritme kan aanpassen, hangt af van je gezondheid, slaapgewoontes en levensstijl. Jongeren hebben er vaak minder last van dan ouderen.
De vuistregel is dat je lichaam per uur verschil één dag nodig heeft om te wennen. Al gaat die regel natuurlijk niet voor iedereen op. Sommigen kunnen door het slaapgebrek last hebben van concentratiestoornissen op het werk of op school. Ook kleine kinderen kunnen flink last hebben van de uurverandering. Ze hebben honger op de raarste uren, slapen wanneer het niet moet en zijn klaarwakker wanneer de grote mensen slapen.
Vermoeidheid door zomeruur?
Ben je 's morgens niet uitgerust en lukt het 's avonds niet om in te slapen? Ja hoor, dat zijn enkele minder leuke gevolgen van de omschakeling van winter- naar zomertijd. Je biologische klok - ook wel je slaap-waakritme genoemd - raakt helemaal in de war. Dat slaap-waakritme wordt onder invloed van het slaaphormoon melatonine geregeld.
Melatonine komt in je hersenen vrij als het donker wordt. Het is een belangrijke stof om de slaap te vatten. Hoe minder licht, hoe meer melatonine wordt aangemaakt. Door de klok te verzetten van winter- naar zomeruur blijft het 's avonds langer klaar. Daardoor wordt er juist melatonine afgebroken in plaats van aangemaakt. Resultaat? Je lijkt niet moe te krijgen en valt moeilijk in slaap. Anderzijds blijft het de eerste maanden van de zomertijd 's morgens langer donker, waardoor je langer moe blijft.
Slaap je doorgaans 8 uur per nacht en ga je de avond voor de uurverandering iets vroeger naar bed, zal je waarschijnlijk niet veel voelen van het zomeruur. Heb je al een slaaptekort of drink je voor het slapengaan nog een kopje koffie of een glaasje alcohol? Dan krijg je het wellicht iets harder te verduren overdag. Vermoeidheid, concentratie- en geheugenproblemen kunnen de kop opsteken.
Tips om de overgang naar de zomertijd te vergemakkelijken
Hoewel je biologische klok door de natuur geregeld wordt, kan je zelf een handje helpen. Omgaan met het zomeruur? Dit zijn tips voor een gezonde overschakeling:
- Zorg 's morgens als je opstaat voor zoveel mogelijk daglicht. Schuif de gordijnen in elke ruimte wagenwijd open en ontbijt in een lichte ruimte.
- Geef je biologische klok het signaal dat de dag begonnen is. Doe een wandeling, ga met de fiets naar school of het werk … Beweeg.
- Zorg 's avonds dat het vroeger donker is. Doe de gordijnen dicht, dim het licht in huis en slaap met een oogmaskertje.
- Ontspan met een warm bad en mijd alcohol en/of cafeïne voor het slapengaan.
- Ga elke dag rond hetzelfde tijdstip naar bed. Zo val je sneller in slaap en behoud je je dagelijkse ritme.
Maak je slaapkamer nu al summerproof
De zomertijd betekent ook dat de nachten stilaan warmer worden. Voorkom dat je straks de slaap niet kan vatten of wakker wordt door de warmte, stoom je bed nu al klaar voor de zomer met deze essentiële slaapoplossingen:
TIP 1: Vervang je winterdons door een zomerdekbed
Slaap je nog steeds onder je winterdons? Dan wordt het stilaan tijd om uit te kijken naar een lekker licht en luchtig zomerdekbed. Zo vermijd je dat je het straks te warm krijgt in bed.
TIP 2: Voorzie je matras en/of kussen van een luchtdoorlatende beschermer
Heb je in de zomer last van een klamme matras en kussen? Overweeg dan een beschermer die de temperatuur kan reguleren. Dat helpt je om het niet te snel te warm of te koud te krijgen.
TIP 3: Ga voor beddengoed van natuurlijke materialen
Bedtextiel van synthetische materialen laat weinig lucht door. Hoewel ze in de winter misschien de warmte vasthouden, wordt het in de zomer al snel benauwd, waardoor je mogelijk meer zweet gedurende de nacht.
Bedtextiel van katoen, linnen of zijde biedt een goed alternatief. Deze materialen zijn licht en luchtdoorlatend, en voelen heerlijk koel aan tijdens de zomermaanden.